Lipodemia – dieta, ruch i styl życia

Lipodemia, znana również jako choroba tłuszczowa, to temat, który w ostatnich latach coraz głośniej pojawia się w dyskusjach o zdrowiu kobiet. Jest to  przewlekła, postępująca choroba, która charakteryzuje się nieproporcjonalnym, symetrycznym odkładaniem się tkanki tłuszczowej na kończynach dolnych (rzadziej górnych), opornym na konwencjonalne metody odchudzania. W dzisiejszym wpisie podzielę się z Wami kompleksowym spojrzeniem na rolę diety i aktywności fizycznej w tej jednostce chorobowej.

 

Jak może się objawiać?

 

Objawy lipodemii to przede wszystkim symetryczne powiększenie nóg lub ramion, tkliwość na ucisk, uczucie ciężkości, skłonność do siniaków, a w zaawansowanych przypadkach także ból i obrzęki. Choroba często pogłębia się w momencie zaburzeń hormonalnych  np. w okresie dojrzewania, ciąży czy menopauzy. Jest często błędnie diagnozowana jako otyłość lub obrzęk limfatyczny.

 

 

Lipodemia a otyłość: kluczowe różnice

 

Chociaż lipodemia i otyłość mogą występować jednocześnie, istnieją między nimi istotne różnice. W przeciwieństwie do otyłości, lipodemia zazwyczaj dotyczy wyłącznie nóg i ud, oszczędzając stopy oraz dłonie. Co więcej, nieprawidłowo zgromadzona tkanka tłuszczowa w przebiegu lipodemii jest bolesna, co nie jest typowe dla „zwykłej” otyłości.

 

Ważne: Lipodemia nie jest efektem złych nawyków! Dieta i aktywność mogą łagodzić objawy, ale nie są w stanie całkowicie usunąć problemu.

 

Ruch = wsparcie i ulga

Wiem, że nie każda aktywność fizyczna jest komfortowa przy lipodemii. Ale nie zwalniajmy się z ruszania – klucz to dobrze dobrany trening, który poprawi samopoczucie, usprawni przepływ limfy i zredukuje dyskomfort.

Chociaż aktywność fizyczna nie niweluje samych złogów tłuszczowych charakterystycznych dla lipodemii, to ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia. Ćwiczenia:

• Wspierają prawidłową pracę układu limfatycznego, usprawniając odpływ chłonki, zmniejszają obrzęk oraz uczucie ciężkości nóg,

• Dają możliwość zmniejszenia bólu i poprawy sprawności ruchowej,

• Przeciwdziałają pogłębianiu się problemów metabolicznych,

• Wzmacniają poczucie sprawczości i poprawiają nastrój!

 

Jak ćwiczyć z lipodemią?

Najlepsze rezultaty przynoszą treningi o niskiej intensywności – bez nadmiernego obciążania stawów i ryzyka kontuzji.

Polecane formy ruchu:

• Trening w wodzie (aqua aerobik, pływanie, spacery w wodzie) – minimalizują obciążenie stawów, zapewniają efekt drenażu limfatycznego i odciążenie nóg.

• Chodzenie, nordic walking, jazda na rowerze, ćwiczenia na orbitreku – wzmacniają mięśnie, poprawiają mobilność i wpływają na samopoczucie bez kontuzji.

• Joga, Pilates, rozciąganie – regulują napięcie mięśni, wzmacniają centrum ciała, pobudzają układ limfatyczny.

• Ćwiczenia oddechowe, zestawy na mobilność i równowagę.

 

Unikajcie  ćwiczeń bardzo intensywnych (skakanie, długie bieganie ) oraz sportów kontaktowych, które mogłyby zwiększyć urazy lub siniaki.

 

Dieta w Lipodemii

Tradycyjne niskokaloryczne diety bardzo często nie przynoszą oczekiwanych efektów, a restrykcyjne głodówki prowadzą do spadku masy mięśniowej, bez wpływu na obrzęknięte kończyny. Co zatem rekomendują najnowsze badania?

• Zredukowana podaż węglowodanów, dieta niskowęglowodanowa (LCD) – coraz więcej analiz potwierdza, że ograniczenie węglowodanów (poniżej 50g dziennie) i zwiększenie udziału zdrowych tłuszczów może skuteczniej redukować masę ciała, obwody nóg oraz przynosić ulgę w bólu w porównaniu z dietą o umiarkowanym indeksie glikemicznym.

• Dieta śródziemnomorska – oparta na dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych zbóż, strączków i zdrowych tłuszczów roślinnych, wspomaga walkę z przewlekłym stanem zapalnym.

• Białko – źródła białka powinny być zróżnicowane (zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego), a podaż umiarkowana – ok. 1,2-1,4g/kg masy ciała na dobę.

 

Praktyczne wskazówki żywieniowe:

• Ograniczcie produkty wysoko przetworzone, słodycze, białą mąkę, fast-food.

• Wprowadźcie zdrowe tłuszcze: oliwa z oliwek, orzechy, awokado.

• Zadbajcie o niski indeks glikemiczny posiłków.

• Włączcie do diety produkty o charakterze przeciwzapalnym takie jak owoce jagodowe, produkty bogate w kwasy omega-3 czy warzywa.

• Pijcie wodę, nawadniajcie się regularnie.

 

Dla osiągnięcia trwałych efektów, wprowadzajcie zmiany żywieniowe stopniowo. Pozwoli to Waszym organizmom na łagodną adaptację do nowych nawyków. Pamiętajcie, że radykalne modyfikacje często prowadzą do zniechęcenia i są trudne do utrzymania w dłuższej perspektywie. Spróbujcie na przykład, zacząć od ulepszenia jednego posiłku dziennie – dodajcie do niego warzywa albo źródło kwasów omega-3 np. łososia.

 

Pamiętajcie, każda dieta powinna być dobrana indywidualnie, najlepiej z udziałem doświadczonego dietetyka.

 

Wsparcie psychiczne i styl życia

Nie zamykajmy tematu lipodemy jedynie na kwestiach fizycznych. To schorzenie mocno wpływa na samoocenę, poczucie kobiecości i relacje z innymi.

• Dbajcie o swój komfort emocjonalny – rozmawiajcie z bliskimi, dołączcie do grup wsparcia, korzystajcie z dobrodziejstw psychoterapii.

• Postarajcie się wyciszyć swojego wewnętrznego krytyka. Wasze ciało walczy dzielnie każdego dnia!

• Praktykujcie codziennie wdzięczność za małe postępy – zapisujcie je, doceniajcie i patrzcie na siebie łagodniej.

• Zadbajcie o regenerację – sen, relaks, techniki oddechowe i odpoczynek są równie ważne, jak posiłki i trening.

 

Na koniec mam dla Was miłą niespodziankę:

 

Wsparcie treningowe z aplikacją – odkryj „Aktywnie z Lipodemią” w aplikacji DTBA!

Szukając bezpiecznych, angażujących i różnorodnych treningów, warto skorzystać ze sprawdzonego wsparcia. Aplikacja DTBA oferuje wyjątkową kategorię „Aktywnie z Lipodemią”, w której znajdziecie dedykowane treningi wybrane z myślą o osobach zmagających się z tą chorobą.

Każdy trening wspiera układ limfatyczny, pomaga w redukcji bólu i obrzęków oraz poprawia mobilność – jednocześnie dbając o przyjazną atmosferę. Wybierzcie swoją ulubioną aktywność, testujcie różne formy ruchu i poczujcie realną różnicę. Regularność naprawdę działa! Kompleksowe wsparcie dla Waszego zdrowia znajdziecie właśnie w DTBA – wystarczy, że dacie sobie szansę.

 

Podsumowanie

Lipedemia to nie wyrok – holistyczna strategia obejmująca spersonalizowaną dietę oraz regularną, dobrze poprowadzoną aktywność fizyczną pozwalają cieszyć się pełnią życia, odzyskać sprawność i wewnętrzną siłę. Jeśli punktem wyjścia dla Was była frustracja i poczucie bezsilności wobec choroby, spróbujcie podejścia, które rozumie Wasze potrzeby i realne ograniczenia.

Pamiętajcie – najważniejsze to działać „dla siebie” i „ze sobą”, nie przeciwko sobie!

 

Bibliografia:

Jeziorek, M., Szuba, A., Kujawa, K., & Regulska-Ilow, B. (2022). The Effect of a Low-Carbohydrate, High-Fat Diet versus Moderate-Carbohydrate and Fat Diet on Body Composition in Patients with Lipedema. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy, 15, 2545–2561.

Lundanes, J., Sandnes, F., Gjeilo, K. H., Hansson, P., Salater, S., Martins, C., & Nymo, S. (2024). Effect of a Low-Carbohydrate Diet on Pain and Quality of Life in Female Patients with Lipedema: A Randomized Controlled Trial. Obesity, 32(6), 1071–1082.

Bell, M., Buso, G., & Camporese, G. (2024). Update on Management of Lipedema: Emphasis on Diagnosis, Treatment, and Unmet Needs. Current Opinion in Endocrinology, Diabetes and Obesity, 31(3), 160–168.

Kruppa, P., Georgiou, I., Biermann, N., Prantl, L., Klein-Weigel, P., & Ghods, M. (2020). Lipedema—Pathogenesis, Diagnosis, and Treatment Options. Deutsches Ärzteblatt International, 117(22-23), 396–403.

Lipedema Foundation. (n.d.). For Clinicians: A Clinician’s Guide to Lipedema.