Pigwowiec japoński – wykorzystaj go w kuchni!
Owoce pigwowca japońskiego są często mylone z owocami pigwy pospolitej. Wspomniane gatunki pomimo pewnych cech wspólnych wykazują wiele różnic w składzie i wartości odżywczej.
Krzew pigwowca japońskiego kwitnie na przełomie kwietnia i maja. Ma liczne, drobne, czerwone kwiaty. Owoce pigwowca, których zbiór przypada we wrześniu, mają charakterystyczny, słodki aromat i znaczne wartości odżywcze. Wyglądem przypominają jabłka. Są żółte, kuliste, o nieregularnym kształcie i zróżnicowanej wielkości. Choć jeszcze do niedawna nie budziły zainteresowania, powoli zaczęły wkraczać na nasze stoły. Może jeszcze nie są tak popularne, jak inne owoce, ale zdecydowanie warte uwagi i wykorzystania w naszych jadłospisach.
Właściwości zdrowotne
Pigwowiec japoński został doceniany w Chinach, gdzie suche owoce, zwane Mugua, były szeroko stosowane w medycynie ludowej w leczeniu różnych chorób. Wykorzystywano je w terapii reumatyzmu, astmy i przeziębienia. Owocom przypisywano ponadto właściwości przeciwbiegunkowe, przeciwwymiotne, łagodzące objawy choroby beri-beri, czerwonki, cholery, zapalenia jelit i innych. Wykorzystywano je także w chorobach żołądka. Z nasion przyrządzano napar pomocny w leczeniu stanów zapalnych gardła, chrypki czy nieżytów przewodu pokarmowego. Natomiast nalewka z owoców miała wspomagać proces trawienia oraz obniżać ciśnienie tętnicze krwi. Z kolei nasiona stosowano jako środek przeczyszczający.
Owoce pigwowca japońskiego odznaczają się stosunkowo silną aktywnością antyoksydacyjną, w porównaniu z innymi owocami. Przeprowadzone do tej pory badania wykazały ponadto ich właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwskurczowe, wspomagające układ odpornościowy i przeciwbakteryjne.
Wartość odżywcza
Pigwowiec japoński należy do owoców ubogich w cukry proste, a bogatych w błonnik. Charakteryzuje się ponadto wysoką zawartością witaminy C. W porównaniu z innymi owocami pigwowiec japoński jest bogaty w składniki mineralne, takie jak: magnez, sód, miedź, cynk, fosfor, żelazo i molibden. Pod względem zawartości żelaza i molibdenu owoce pigwowca należą do najzasobniejszych. Owoce wskazują także dużą zawartość kwasów organicznych. Nasiona pigwowca zawierają natomiast około 10-20% oleju, w którego skład wchodzi głównie kwas linolowy, oleinowy i palmitynowy.
Zastosowanie w kosmetyce
Owoce pigwowca znalazły zastosowanie w kosmetyce. Macerat z nasion używa się do przemywania i oczyszczania twarzy, łagodzenia podrażnień i stanów zapalnych skóry. Wykorzystuje się je także do wyrobu emulsji, kremów oraz balsamów do ciała. Wykazano ponadto, że olejek z pigwowca wykazuje potencjalne działanie ochronne przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Jest on też często wykorzystywany jako środek na łagodzenie oparzeń.
Wykorzystanie w kuchni
Owoce pigwowca do niedawna były w niewielkim stopniu wykorzystywane w naszych domach. Obecnie coraz częściej goszczą na naszych stołach. Owoce tego niezwykłego krzewu ceni się głównie z uwagi na ich niezwykłą odporność na czynniki zewnętrzne. Dobrze znoszą przechowywanie i transport. Natomiast po zerwaniu długo zachowują świeżość. Mogą być przechowywane w chłodnym miejscu nawet przez kilka miesięcy. O ich dojrzałości świadczą brązowe nasiona oraz delikatnie lepka skórka. Ogromną ich zaletą jest ponadto silny i przyjemny aromat. Niestety dojrzałe owoce są twarde, o smaku cierpko-kwaśnym. Te cechy nie pozwalają na ich spożywanie w stanie surowym. Przed spożyciem muszą być przetwarzane.
W mojej kuchni wykorzystuję owoce pigwowca do produkcji dżemów, konfitur, soków i lemoniady. Można z nich również przyrządzić lody, nalewki i wina. Sok z owoców pigwowca jest bardzo kwaśny i może być stosowany jako składnik zakwaszający, zastępujący sok z cytryny. Suszone owoce są cennym surowcem w produkcji herbat owocowych, wzbogacając ich aromat i smak.
Olej z nasion pigwowca
Nasiona pigwowca japońskiego mogą być one wykorzystane do pozyskania oleju. Wytłoczony olej ma intensywną żółtą barwę wynikającą z wysokiej zawartości karotenoidów i charakterystyczny przyjemny zapach. Co istotne, olej z nasion pigwowca charakteryzuje się wysoką trwałością, w związku z czym może być bezpiecznie przechowywany nawet przez dłuższy czas.
Literatura:
- Antoniewska A, Rutkowska J, Adamska A. Charakterystyka owoców pigwowca japońskiego oraz ich zastosowanie w przemyśle spożywczym. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2017; 24, 2 (111): 5-15.
- Banaś A, Korus A. Walory prozdrowotne owoców pigwowca japońskiego (Chaenomeles japonica). Med Rodz. 2016; 19 (2): 83-85.
- Baranowska-Bosiacka I, Bosiacka B, Rast J, Gutowska I, Wolska J, Rębacz-Maron E, Dębia K, Janda K, Korbecki J, Chlubek D. Macro- and microelement content and other properties of Chaenomeles japonica L. fruit and protective effects of its aqueous extract on hepatocyte metabolism. Biol Trace Elem Res. 2017; 178 (2): 327-337.
- Nahorska A, Dzwoniarska M, Thiem B. Owoce pigwowca japońskiego (Chaenomeles japonica (Thunb.) Lindl. ex. Spach) źródłem substancji biologicznie aktywnych. Post Fitot. 2014; 4: 239-246.
Komentarze Jeden komentarz
Dołącz do dyskusji…
Niech pani sobie zrobi sok z pigmowca. Polecam.