Zioła w domu – TYMIANEK

Ale wszystkich, którzy mają ogród lub choćby balkon serdecznie zachęcam do uprawy ziół. Zwłaszcza tych przyprawowych. Świeże listki dodane do potrawy wzbogacają jej smak i aromat w sposób szczególny. I mają więcej właściwości prozdrowotnych niż ich przerobione przemysłowo odpowiedniki.
Dziś polecam tymianek.

Tymianek pospolity jest rozgałęzioną krzewinką wyrastającą na wysokość 30—40 cm, o drobnych czterokanciastych, czerwonobrunatnych, na dole drewniejących pędach. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Jest rośliną o bardzo swoistym, przyjemnym, ale ostrym zapachu tymolowym. Zaliczamy go do roślin wybitnie miododajnych.
W przydomowym ogródku lub na działce najlepiej uprawiać tymianek jako roślinę jednoroczną. W kwietniu wysiewamy płytko, wprost do gruntu 0,5 g nasion na 1 m2 w rzędach oddalonych od siebie o 30 cm. Nasiona kiełkują po 10 dniach i od tego czasu aż do momentu rozkrzewienia się rośliny bardzo starannie usuwamy z rzędów chwasty i systematycznie podlewamy całą uprawę. Ziele ścinamy po raz pierwszy w czerwcu — na wysokość 10 cm od ziemi — po to, by jego odrosty zebrać ponownie na początku października. Tymianek suszymy rozłożony cienką warstwą, później wykruszamy oddzielając równocześnie zdrewniałe jego części. Susz najlepiej przechowywać w lnianych woreczkach.

Tymianek jest jedną z najstarszych roślin przyprawowych. Oto co pisze na ten temat w książce Ziółka i my I. Gumowska: „We współczesnej kuchni tymianku używa się przede wszystkim do mięs — do pieczeni wołowej, wieprzowiny, wątróbki, farszy (np. do pierożków), kotletów mielonych, pieczonego drobiu i ryb, do sosów, gulaszy i paprykarzy, do niektórych dań z grilla. Poza tym do rosołu i innych zup. Ale także do marynat, do octu ziołowego, do wyrobu pasztetów i wędlin, do kiszenia i marynowania ogórków. Nadaje się też do wszelkich dań z duszonych lub pieczonych pomidorów i z pomidorami (…). Zapach i smak tymianku łączy się znakomicie z potrawami z roślin strączkowych. Dodatek szczypty tymianku do zupy fasolowej, grochówki, do fasolki po bretońsku, do grochu z kapustą — bardzo podniesie smak tych potraw”.

Tymianek to także roślina lecznicza. W przetworach z ziela tymianku najczęściej wykorzystuje się jego działanie wykrztuśne, bo tymianek pobudza samoistne ruchy rzęsek nabłonka górnych dróg oddechowych. Wzmaga jednocześnie wydzielanie płynnego śluzu, rozrzedzającego zgęstniałą wydzielinę zalegającą w gardle i ułatwia jej odkrztuszanie. Flawonoidy ziela tymianku mają działanie rozkurczowe, korzystne w mechanizmie wykrztuśnym.
Fenolowe składniki olejku, jak tymol i karwakrol, oraz garbniki i niektóre inne związki zawarte w zielu hamują rozwój grzybów chorobotwórczych i flory bakteryjnej, zwłaszcza paciorkowców jamy ustnej i gardła, przewodu pokarmowego i skóry.
Związki gorzkie ziela tymianku pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i poprawiają trawienie oraz przyswajanie pokarmów. Inne składniki ziela znoszą stany skurczowe w obrębie przewodu pokarmowego.
Napar z ziela tymianku: 1 łyżkę ziela zalać 11/2 szklanki wody wrzącej i naparzać pod przykryciem 15 min. Odstawić na 15 min i przecedzić. Pić po 1/3 szklanki 2-3 razy dziennie po jedzeniu jako środek regulujący trawienie i zapobiegający wzdęciom bądź przed posiłkiem jako lek zwiększający apetyt, natomiast między posiłkami jako wykrztuśny. Ten sam napar można stosować do płukania jamy ustnej i gardła w anginie.
Kąpiel tymiankowa: 100 g ziela zalać 5 l wody ciepłej i gotować pod przykryciem 3 min. Odstawić na 15 min i przecedzić. Wytrawione zioła umieścić w woreczku płóciennym, zawiązać i wraz z odwarem przenieść do wanny wypełnionej do 1/3 wodą o temp. około 37°C. Czas kąpieli 10-15 min. Działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i regenerująco na skórę.
Lotion z tymianku: 50 g ziela gotujemy na małym ogniu przez kilkanaście minut w litrze wody. Odwar odstawiamy na kwadrans pod przykryciem i po przecedzeniu wcieramy we włosy i skórę głowy na 10 minut przed umyciem. Taka kuracja, zdaniem Andrzeja Skarżyńskiego, powstrzymuje wypadanie włosów, wzmacnia skórę i usuwa łupież.

Korzystałam z książek:

1. Ożarowski A. Jaroniewski W. – Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie
2. A. Skarżyński – Zioła czynią cuda
3. B. Kuźnicka M. Dziak – Zioła i ich stosowanie

Pozwól, że pomogę Ci w diecie Poznaj diet by ann »