Czytanie etykiet

Często pytacie mnie jakie produkty wybierać, czy dana pasta orzechowa jest takiej samej jakości jak pasta orzechowa innej marki. W związku z tym postaram się Wam dzisiaj przytoczyć tę ważną, ale jednak nadal pomijaną kwestię. Czytanie etykiet produktów spożywczych to bardzo ważny nawyk żywieniowy. Etykieta to cenne źródło informacji, które pomaga podejmować korzystniejsze wybory żywieniowe. Odpowiedni dobór produktów spożywczych w jadłospisie jest jednym z kluczowych elementów prawidłowego odżywania.

Być może dla niektórych z Was dzisiejszy wpis może wydawać się nudny, jednak moim zdaniem warto wiedzieć, że wygląd etykiety produktu nie zależy tylko i wyłącznie od producenta, ale jest to również uregulowane prawnie. Zaczynamy!

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1169/2011 z dnia 25 października 2011 roku, w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, etykiety produktów muszą zawierać następujące dane:

 

Nazwa produktu

Zgodnie z przepisami polskiego prawa, nie może być nazwą wymyśloną przez producenta, a prawdziwą nazwą produktu. Dla przykładu: na śmietanie zawsze powinna pojawiać się nazwa „śmietana”, a nie „śmietana gospodyni” czy „kremówka”. 

 

Skład

Producent jest zobowiązany do podania na opakowaniu składu, ustawiając składniki w kolejności od tego, którego użyto najwięcej do tego, którego w danym produkcie jest najmniej. Dla przykładu: jeśli jogurt składa się głównie z mleka, to pojawi się ono na głównym miejscu. W następnej kolejności w składzie powinny pojawić się żywe kultury bakterii.

 

Alergeny pokarmowe

Obowiązkowo alergeny zawarte w składnikach produktów powinny być wypisane pogrubioną czcionką. Jeżeli produkty, które nie mają w zasadniczym składzie żadnych alergenów, a są produkowane lub przepakowywane na tej samej linii produkcyjnej z innymi produktami, które je zawierają, to producent jest zobligowany do dodania takowej informacji. Zazwyczaj oznacza się to frazą “produkt może zawierać śladowe ilości…”.

 

Data minimalnej trwałości lub przydatności do spożycia

Na etykietach produktów pojawiają się dwa różne parametry: „Najlepiej spożyć przed” lub „Należy spożyć do”. Pierwszy z nich wskazuje datę minimalnej trwałości, po której produkt nie traci przydatności do spożycia. Po tej dacie można spokojnie spożyć produkt. Natomiast „Należy spożyć do” odnosi się do produktów, które ulegają szybkiemu psuciu i spożycie produktu po upływie wskazanego terminu może powodować poważne konsekwencje zdrowotne.

 

Ilość żywności netto

Na każdym opakowaniu musi się znaleźć także informacja o masie netto produktu. Dodatkowo na produktach sprzedawanych, chociażby w zalewach, na opakowaniu koniecznie powinna pojawić się informacja o masie produktu po odsączeniu.

 

Specjalne warunki przechowywania lub warunki użycia

Producent ma obowiązek podania informacji o specjalnych warunkach przechowywania w przypadku produktów, w których zachodzą niewidoczne gołym okiem zmiany mikrobiologiczne. Przykładem takiego produktu mogą być soki, ponieważ zazwyczaj należy je spożyć w ciągu kilku dni po otwarciu. Podane dane mogą również dotyczyć, np. temperatury lub unikania ekspozycji na słońce.

 

Instrukcja użycia

Jest obligatoryjna, jeżeli jej brak uniemożliwiłby właściwe użycie, np. produktów w proszku, wymagających obróbki termicznej przed spożyciem lub dodania płynu, czy wyrobów mrożonych, które najpierw trzeba rozmrozić przed spożyciem.

 

Informacja o pochodzeniu produktu

W przypadku produktów składających się tylko z jednego składnika np. kawa w ziarnach wymagane jest podanie kraju pochodzenia surowca. Natomiast produkty składające się z wielu składników pochodzących z różnych krajów muszą posiadać oznaczenie miejsca pakowania lub produkcji.

 

Dane producenta

Producenci mają obowiązek informować o tym, jaka firma wyprodukowała lub zapakowała produkt, a także muszą podać adres zakładu produkcyjnego.

 

Wartość odżywcza

Według prawa na etykiecie musi pojawić się wartość energetyczna, ilość tłuszczów (w tym tłuszczów nasyconych), węglowodanów, cukrów, białka, soli oraz ilości jakiegokolwiek składnika odżywczego lub substancji, dla których złożono oświadczenie żywieniowe. Dane te muszą być obowiązkowo podane w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml.

 

 

Podsumowując – najtrudniejsze za Wami! 🙂 Mam nadzieje, że nadal jesteście ze mną, ponieważ przygotowałam dla Was kilka rad, które pomogą Wam w wybraniu odpowiedniego produktu.

 

Najważniejsze zasady

1. Wybieraj produkty o jak najkrótszym składzie – choć wyjątkiem mogą być produkty z dużą zawartością przypraw, czy dodatkiem witamin i składników mineralnych.

2. Składniki produktu są wymienione zawsze w kolejności malejącej i zaczyna ją ten, którego w produkcie jest najwięcej. Jeżeli na pierwszym miejscu znajduje się cukier, lepiej zrezygnuj z takiego produktu. 

3. Unikaj produktów z wysoką zawartością soli, nasyconych kwasów tłuszczowych i cukru.

4. Porównuj produkty, biorąc pod uwagę skład, wartość odżywczą, cenę oraz zwróć uwagę na listę alergenów.

5. Unikaj produktów z wieloma dodatkami do żywności. Wiele z nich negatywnie wpływa na nasze zdrowie.

6. Zwróć uwagę na nazwę produktu, np. ciasteczka orzechowe a ciasteczka o smaku orzechowym, to niekoniecznie to samo. Informacja „o smaku” może sugerować, że producent zamiast orzechów dodał sztuczne aromaty.

7. Produkty oznaczone „E” nie zawsze są szkodliwe, np. E300 oznacza witaminę C. Jeżeli nie jesteś pewien jakiegoś dodatku do żywności – możesz skorzystać z oficjalnej bazy USDA (darmowa baza produktów spożywczych) i upewnić się, czy dodatek jest niekorzystny. 

 

Czytając etykiety, dowiesz się, co dokładnie zjesz. Pamiętajmy, że etykietowanie żywności ma na celu zapewnienie podjęcia świadomej decyzji o zakupie danego produktu. Warto podczas zakupów zwracać uwagę na wszystkie wyżej wymienione zasady. Chcecie wiedzieć więcej na temat tego, jakich dodatków do żywności unikać, robiąc zakupy? Śledźcie uważnie artykuły pojawiające się na blogu, na pewno nie zabraknie treści na ten temat  🙂

 

Bibliografia:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności […].
2. Nieżurawski L, Sobków C. Rola informacji na etykiecie w procesie zakupu produktu żywnościowego. Journal Article. 2015; 3:290-296.

Pozwól, że pomogę Ci w diecie Poznaj diet by ann »