Adaptogeny

Brak odpowiedniej regeneracji potreningowej prowadzi do przetrenowania, powodując między innymi zaburzenie hormonalne.

Pewne dyscypliny sportowe narażają zawodników na permanentny stres. Ciągłe podkręcanie „śruby” i trenowanie na wysokich obrotach, a także obcinanie podaży kalorycznej u osób odchudzających się, powodują długofalowy wzrost kortyzolu. W efekcie powrót do odpowiednich jego wartości może potrwać naprawdę długo i nawet tak zwane chwilowe wakacje nie pozwolą wrócić organizmowi do homeostazy. Finalnie – efekty pracy nie są współmierne do włożonego wysiłku.

O szkodliwym wpływie kortyzolu (hormon kataboliczny, produkowany przez nadnercza) zwany hormonem stresu pisałam TUTAJ.

Podwyższony poziom kortyzolu i przewlekły stres mogą mieć wpływ na każdy system fizjologiczny w organizmie, w tym tarczycę i nadnercza. Jeśli jesteśmy zdrowi to kortyzol wspiera trawienie i metabolizm, stymuluje układ odpornościowy i czuwa nad poziomem cukru we krwi. Przestaje nam natomiast pomagać jeśli jesteśmy w stałym stresie, a wtedy zaczynają się problemy takie jak:

• zmęczenie
• niski poziom cukru we krwi
• niskie ciśnienie krwi
• zawroty głowy
• ból mięśni lub stawów
• częste infekcje i alergie
• nieregularne cykle mieiączkowe
• brak libido
• bóle głowy
• sucha skóra
• przyspieszone bicie serca
• brak tolerancji na zimno.

W takich wypadkach potrzebujemy więcej kortyzolu i organizm go podkrada z cząsteczki cholesterolu. Z czasem cały budulec poświęcony jest na produkcję kortyzolu, to zaburza całą gospodarkę hormonalną. Z upływem czasu nadnercze się „zużywa”, a to prowadzi do kłopotów ze zdrowiem. Możesz zauważyć poniższe objawy:

• niepokój i rozdrażnienie
• przyrost masy ciała
• utrata masy kostnej
• rozwój cukrzycy
• spadek poziomu energii
• istnieje także podwyższone ryzyko chorób serca

Kortyzol znany jest również jako hormon starzenia. Gdy jego stężenie jest zbyt duże, to w odpowiedzi stawia się do “walki lub ucieczki” , która pobudza współczulny układ nerwowy i nadnercza. Gdy to nastąpi, występuje zmniejszenie wydzielin trawiennych i wzrost ciśnienia krwi. Powoduje to ciągły stres Twojego organizmu, wyczerpanie nadnerczy, a w rezultacie szybsze starzenie się, więc jeśli chcesz wyglądać młodziej 🙂 poczuć się zdrowo i zniwelować trwałe zmęczenie to musisz uzyskać poprawne stężenie kortyzolu.

Skutki uboczne przewlekłego podwyższonego poziomu kortyzolu mogą obejmować:

• choroby autoimmunologiczne
• nowotwory
• zespół chronicznego zmęczenia
• przeziębienia
• nierównowagę hormonalna
• zespół jelita drażliwego
• choroby tarczycy
• odporność na odchudzanie – zwiększenie apetytu
• bóle stawów
• bóle kręgosłupa
• obniżenie odporności
• zakłócenie trawienia w układzie pokarmowym
• podniesienie ciśnienia krwi
• stany lękowe oraz depresyjne
• zaburzenie snu

Co pomoże obniżyć stres, szczególnie u osób trenujących i będących na restrykcyjnych dietach?

ADAPTOGENY!

Cóż to takiego?

Fitoterapia dotyczy zastosowania roślin i ich możliwości leczniczych. Adaptogeny są unikalną klasą roślin leczniczych. Cechują się zwiększeniem odporności na niski poziom tlenu, wspomagają układ naczyniowo – sercowy, usuwają uczucie zmęczenia, regenerują, działają detoksykacyjnie, wpływają na prawidłowy metabolizm. Dodatkowo pomagają przywrócić równowagę i chronią organizm. Jak wyjaśnia naturopata Edward Wallace, adaptogen nie posiada konkretnych działań i pozwala reagować na wszelkie stresory i ich wpływy oraz normalizować funkcje fizjologiczne. Naturopata Marcelle Pick informuje, że adaptogenne zioła mogą naładować nadnercza, co pomaga w odpowiedzi na stres.

Adaptogeny to między innymi:

• ashwaganda
• astragalus
• żeń-szeń
• korzeń lukrecji
• bazylia
• niektóre grzyby
• rhodiola rosea
• gotu kola
• schisandra chinesis

Według Jana Whiticomb, istnieje 16 sprawdzonych ziół adaptogennych.

Podstawowe adaptogeny:

1. Żeń-szeń

Bogaty w korzystne wartości żeń-szeń jest najbardziej znanym i najpotężniejszym adaptogenem. Według badań Wallace’a roślina jest pomocna w poprawie sprawności umysłowej i odporności na stres. Czerwony żeń-szeń ma również działanie przeciwutleniające, antydepresyjne i może pomóc w naturalny sposób obniżyć ciśnienie i poziom cukru we krwi.

2. Bazylia azjatycka

Zwana także tulsi, znana jest  w Indiach jako eliksir przeciw starzeniu. Wstępne badania sugerują, że bazylia pomaga zwalczać zmęczenie i stres; wzmocnić swój układ odpornościowy, regulować poziom cukru, ciśnienie krwi oraz poziom hormonów.

3. Ashwaganda (Withania somnifera)

Znana także jako: indyjski żeń-szeń, wiśnia Winter, Ajagandha, Kanaje Hindi, Amukkara w Tamil i Samm Al Ferakh

Często stosowana w medycynie ajurwedyjskiej, ashwaganda reguluje układ odpornościowy i zmniejsza niepokój. Ashwaganda została wykorzystana w medycynie Dalekiego Wschodu od ponad 2500 lat i ma działanie immunomodulujące. Wspiera układ odpornościowy oraz wspomaga organizm w obniżeniu poziomu kortyzolu.

4. Korzeń Astragalusa – traganek

Stosowany w medycynie chińskiej, Astragalus zwiększa odporność i buforuje skutki stresu. Zwiększa ilość anty-stresowych komórek w naszym ciele aby zapobiec uszkodzeniu naprężeń związanych ze stresem, co może zmniejszać zdolność hormonów stresu, takich jak kortyzol do wiązania się z receptorami.

5. Korzeń lukrecji

Ta roślina może zwiększyć energię i wytrzymałość, wzmocnić układ odpornościowy i chronić grasice przed uszkodzeniem wywołanym obecnością kortyzolu. Jej użycie wymaga profesjonalnego nadzoru, ponieważ może mieć wpływ na ciśnienie krwi.

6. Rhodiola – Różeniec górski

Rhodiola albo złoty korzeń, jest silnym adaptogenem, który był przedmiotem wielu badań. Łagodzi stres psychiczny i fizyczne zmęczenie. Według Whiticomb, Rhodiola została wykorzystana przez rosyjskich kosmonautów, sportowców i personel wojskowy. Wiele badań zostało wykonanych aby odkryć mechanizmy działania rośliny. Rhodiola zawiera fitochemiczny składnik znany jako salisdroside. Pomaga on zmniejszyć lęk i zwalczyć starzenie. Rhodiola hamuje wytwarzanie kortyzolu i zwiększa poziom białka odpornego na stres. Badania wykazały, że przywraca normalne wzorce jedzenia i spania po stresie, zmniejsza zmęczenie psychiczne i fizyczne, chroni przed stresem oksydacyjnym. Rhodiola chroni serce i wątrobę, zwiększa wykorzystanie tlenu i poprawia pamięć. Ponadto, nowe badanie dowodzi, że to skuteczny środek do walki z nadwagą.

7. Grzybki

Cordyceps, Reishi, Shiitake i Maitake to grzyby o właściwościach przeciwutleniających. Obfitujące w nie diety posiadają wszystkie zalety żywności antyoksydacyjnych. Nie są one adaptogenami w klasycznym tego słowa znaczeniu, ale posiadają właściwosci adaptogenne, antynowotworowe, odpornościowe oraz wzmacniające.

8. Maca (Lepidum peruvianum)

uprawiana jest w Ameryce Południowej na terenie Andów od ponad 2000 lat. Rośnie na wysokości 4000 – 4500 m. n. p. m. Należy do roślin krzyżowych, podobnie jak jarmuż, brokuł, kapusta czy kalafior.

Suszony korzeń maca składa się w około 59% z węglowodanów, 10% białka, 8,5% błonnika. Tłuszcze to około 2,2% składu.

Maca bogata jest w wapń, magnez, fosfor, potas, sód, żelazo, siarka, cynk oraz witaminy B1, B2, C, E.

Roślina ta nie jest źródłem pełnowartościowego białka, natomiast ze względu na zawartość 18 aminokwasów (w tym 7 egzogennych) może być polecana osobom, które eliminują ze swojej diety białko zwierzęce.

Ze względu na swoje działanie energetyzujące może być polecana osobom narażonym na duży wysiłek fizyczny lub psychiczny.

8. Schisandra (Cytryniec chiński)

to winorośl pochodząca z wschodniej Azji. Od dawna stosuje się ją w tradycyjnych metodach leczenia w Rosji i Chinach. Wykorzystywana jest przy astmie, kaszlu, i innych chorobach układu oddechowego. Pomaga przy biegunkach, bezsenności, impotencji i zaburzeniach czynności nerek. Jest to silny adaptogen – czyli lek ziołowy wspomagający odporność organizmu na stresy i przeżycia traumatyczne, stosowany w stanach wyczerpania, niepokoju itp.

Niedawno zbadano schisandrę pod względem skuteczności leczenia chorób wątroby. Badania na zwierzętach wykazały, że schisandra może chronić wątrobę przed uszkodzeniami, poprawia jej funkcjonowanie i stymuluje jej komórki.

W Chinach badaniu zostało poddanych 189 osób z wirusowym zapaleniem wątroby typu B. Podawano im schisandrę – zauważono większą i szybszą poprawę niż po podaniu innych witamin i ekstraktów.

9. Gotu kola

To zioło o okrągłych listkach, które upodobało sobie tropiki. Od wieków wykorzystywane jest w medycynie ludowej, propaguje je także ajurweda.

Skąd rosnąca popularność tej roślinki? Otóż coraz więcej osób przekonuje się, że działa ona efektywnie na pracę umysłu, znacząco wspomagając koncentrację i pamięć. Należy więc do grupy surowców nazywanych „żywnością dla mózgu”. Działa przeciwlękowo i przeciwdepresyjnie. Wycisza, a nie otępia, więc jest polecane osobom pracującym umysłowo w permanentnym stresie.

Dodatkowo pomożesz swojemu organizmowi –  zdrowo się odżywiając i znajdując czas na właściwy odpoczynek pomimo prowadzonej aktywności sportowej. Nie zaniedbuj takich sfer życia jak utrzymywanie więzi społecznych, gdyż to najlepiej chroni przed przewlekłym stresem, który może zabić twoją jakość życia.

Wprowadzając adaptogeny na stałe do swojego menu możesz nawet bardziej uodpornić się na szkodliwe działanie wysokiego poziomu kortyzolu.

Zacznij już dziś! POBIERZ APLIKACJĘ