Czy warto pić kawę?
Każdego dnia na świecie ludzie wypijają ponad trzy miliardy filiżanek kawy. Czy wiesz, że najwięcej spożywają jej mieszkańcy Skandynawii (około 10 kg rocznie)? Przeciętny Polak wypija dziennie około 1-1,5 filiżanek kawy, co odpowiada ok. 2-3 kg na rok. Z kolei największym producentem kawy na świecie jest Brazylia, która wytwarza ok. 3 miliony ton kawy rocznie. Na kolejnych miejscach plasują się m.in. Wietnam, Indonezja, Kolumbia i Etiopia.
Jak widać kawa to bardzo popularny napój. W związku z tym nasuwa się pytanie: Jak spożycie kawy wpływa na nasze zdrowie? Czy rzeczywiście jest ona tak szkodliwa jak niektórzy uważają? A może wprost przeciwnie?
Wpływ kawy na zdrowie – 10 zaskakujących faktów
Spowolnienie procesu starzenia
Kawa to bogate źródło antyoksydantów, które spowalniają proces starzenia się tkanek i skutecznie chronią organizm przed utratą zdrowia. Jak wykazano jedna filiżanka kawy zawiera nawet więcej antyoksydantów niż szklanka soku z grejpfrutów, borówek amerykańskich, malin czy pomarańczy.
Poprawa koncentracji i redukcja uczucia zmęczenia
Obecne w ziarnach kawy aktywne substancje: kofeina, teofilina i teobromina zwiększają wydzielanie hormonów: adrenaliny, noradrenaliny, serotoniny i dopaminy. Brzmi dość skomplikowanie, ale to właśnie dzięki temu po spożyciu kawy wzrasta nasz poziom koncentracji i poprawia się humor, a maleje uczucie senności i zmęczenia. 😉 Po filiżankę kawy warto też sięgnąć przed wyruszeniem w długą podróż – znacznie obniża ryzyko zaśnięcia za kierownicą!
Zmniejszenie ryzyka wystąpienia demencji, choroby Alzheimera i choroby Parkinsona
Wykazano, że regularne spożycie kawy zmniejsza ryzyko wystąpienia popularnych chorób: choroby Parkinsona i Alzheimera.
Co na ten temat mówią liczby i statystyki? Według przeprowadzonych badań, u osób pijących kawę ryzyko wystąpienia Parkinsona spada o 30% (w porównaniu do osób, które kawy nie piją). Z kolei w przypadku Alzheimera ryzyko zachorowania jest… aż o 65% niższe!
Dokładny mechanizm wyjaśniający w jaki sposób kawa zmniejsza ryzyko zachorowania na wspomniane choroby nie jest jeszcze znany. Jedna z teorii mówi, że kofeina „wyłapuje” neurotoksyny powodujące chorobę i usuwa je z organizmu. Inna sugeruje, że kofeina redukuje syntezę neuroprzekaźników, które produkowane w nadmiarze mogą prowadzić do uszkodzenia naszego układu nerwowego i tym samym wystąpienia choroby.
Korzystny wpływ na układ krążenia
Wiele kontrowersji od lat wzbudza wpływ kawy na układ sercowo-naczyniowy. Można, czy nie można pić? Do dzisiaj panuje błędne przekonanie, iż osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze powinny bezwzględnie unikać kawy. Okazuję się jednak, że kawa wcale nie jest aż tak istotnym czynnikiem zwiększającym ryzyko nadciśnienia. O wiele groźniejsze jest tu palenie papierosów, picie alkoholu i nadmierne spożycie soli!
Najnowsze badania wykazały natomiast, że spożywanie kawy w umiarkowanych ilościach zmniejsza ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych, a także ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgu. Nie udowodniono natomiast jednoznacznie negatywnego wpływu kawy na wzrost ciśnienia tętniczego.
Możliwy spadek ryzyka rozwoju cukrzycy
Kawa może mieć wpływ na stężenie glukozy, insuliny, a także insulinowrażliwość tkanek.Przeprowadzone do tej pory badania wykazały, że spożywanie kawy zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Badani pijący powyżej 7 filiżanek kawy dziennie, w porównaniu z osobami spożywajacymi 2 filiżanki dziennie miały o 50% mniejsze ryzyko wystąpienia tego schorzenia.
Kawa a ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych
Jak wspomniałam wcześniej, kawa jest cennym źródłem wielu antyoksydantów neutralizujących szkodliwe działanie wolnych rodników tlenowych. Dzięki tym właściwościom kawa teoretycznie może także zmniejszać ryzyko rozwinięcia chorób nowotworowych takich jak: nowotwory wątroby, czy raka jajnika. Potrzeba jednak dalszych badań aby jednoznacznie stwierdzić korzystny wpływ kawy w profilaktyce powstawania chorób nowotworowych.
Wzrost ryzyka rozwoju wrzodów żołądka i choroby refluksowej
Wykazano negatywny wpływ kofeiny na układ pokarmowy. Kawa może zwiększać ryzyko choroby refluksowej czy popularnej zgagi. Ponadto kofeina stymuluje wydzielanie kwasu solnego, co z kolei może sprzyjać rozwojowi wrzodów żołądka. Z powyższych względów osoby z tymi schorzeniami powinni unikać spożywania kawy. Z drugiej strony zaobserwowano jednak, że picie kawy może spowalniać proces stłuszczenia wątroby.
Większe ryzyko rozwoju osteoporozy
Regularne picie kawy w dużych ilościach może powodować osteoporozę oraz negatywnie wpływać na proces gojenia się złamań. Przyjmowanie 400 mg kofeiny dziennie (czyli około 4 filiżanek) powodowało zmiany w strukturze kości, obniżenie poziomu wapnia i zwiększenie ryzyka złamań, szczególnie przy niskim poziomie tego pierwiastka w organizmie.
Inne negatywne skutki picia kawy
Jednorazowe spożycie dużej ilości kofeiny może prowadzić do nadmiernego pobudzenia, wzmożonego pragnienia, szumu w uszach, trudności w zasypianiu, obniżenia jakości i zwiększenie ilości wydalanego moczu. Duże ilości kawy mogą także zaburzać wchłanianie elektrolitów, co skutkuje objawami podobnymi jak w przypadku odwodnienia (zawroty głowy, senność i apatia, brak apetytu, omdlenia itp.).
Kawa a leki
Należy bezwzględnie pamiętać, żeby nie popijać leków kawą. Jak wykazano kawa w istotny sposób może wpływać na działanie wielu leków osłabiając, bądź wzmagając ich efekt. Szczególnie nie należy łączyć spożycia kawy z antybiotykami i środkami antykoncepcyjnymi. Prowadzi to do bólów głowy, bezsenności, zaburzeń rytmu serca. Kawa wzmaga także działanie środków przeciwbólowych, a także ich działania niepożądane.
Podsumowując, tak jak wszystko, również kawa spożywana w umiarkowanych ilościach ma pozytywny wpływ na nasze zdrowie. 🙂 Pita w nadmiarze może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka rozwoju niektórych chorób. Jak zwykle zalecam obserwować swój organizm i słuchać sygnałów, które do Ciebie wysyła! 🙂
Kawa z małą przegryzką – zawsze dobrze smakuje 🙂
Literatura:
1: Grosso G, Godos J, Galvano F, Giovannucci EL. Coffee, Caffeine, and Health Outcomes: An Umbrella Review. Annu Rev Nutr. 2017 Aug 21;37:131-156.
2: Poole R, Kennedy OJ, Roderick P, Fallowfield JA, Hayes PC, Parkes J. Coffee consumption and health: umbrella review of meta-analyses of multiple health outcomes. BMJ. 2017 Nov 22;359:j5024.
3: Schubert MM, Irwin C, Seay RF, Clarke HE, Allegro D, Desbrow B. Caffeine, coffee, and appetite control: a review. Int J Food Sci Nutr. 2017 Dec;68(8):901-912.
4: Zdrojewicz Z, Grześkowiak K, Łukasiewicz M. Czy picie kawy jest zdrowe? Med Rodz. 2016; 19(3):138-145.
Komentarze 10 komentarzy
Dołącz do dyskusji…
Bardzo ciekawe ujęcie tematu kawy. Oczywiście kluczem jest umiar. Warto poznać różne metody pażenia kawy, bo maja one ogromny wpływ na jakość i smak kawy.
A jaką kawę poleca Pani? Oczywiście oprócz gotowanej☺️ Z ekspresu, parzoną, może być z mlekiem?
Świetny artykuł. Ja niestety należę do tych, którzy kawy powinni unikać. Niedawno zdiagnozowano u mnie przepukline roztworu żołądkowego, nawet bezkofeinowa jest niewskazana. Ale nie daję rady z niej zrezygnować, mam mega niskie ciśnienie i tylko to pozwala mi jakoś przeżyć trudniejsze dni. No i uwielbiam!
Na pewno źle wpływa na endometriozę, którą mam. Tak bardzo ją lubię! A tak bardzo nie mogę jej pić 🙁 Po swoim organizmie czuję, że bez jest dużo, dużo lepiej jeśli chodzi o odporność.
Dobrze się czyta przy kawusi ?
Ja pije do 5 dziennie, staram sie nie przekraczac 😀 zastanawia mnie caly czas czy warto ograniczyc skoro pozytywnie mnie pobudza do dzialania, a po odstawieniu jestem nie do zycia. Wszyscy jednak caly czas mi powtarzaja ze to niezdrowe..
Po pani omówieniu tego tematu nie jestem dokładnie pewien czy kawa jest szkodliwa czy nie. Ale zaryzykuję raczej nie będę pił kawy.
Pozdrawiam.?
Kofeina podnosi poziom hormonów stresu, a stres nie ma raczej korzystnego wpływu na zdrowie. Dopiero po odstawieniu kofeiny na dłuższy czas pod każda postacią zobaczyłam jaki ma zły wpływ, mimo ze wcześniej nie wyobrażałam sobie bez niej życia. Dopiero teraz nie mam problemów ze wstaniem z łóżka nawet po prawie nieprzespanej nocy i żadnych spadków nastroju czy motywacji. Gdy zdarza mi się spozyc nawet najmniejsze ilości kofeiny czuje się koszmarnie. Ale jesteśmy pojeni nią od najmłodszych lat pod postacią nie tylko kawy, ale wszelkich herbatek i czekolady, wiec nic dziwnego, ze prawie wszyscy są uzależnieni i szukają samych zalet picia kawy żeby się usprawiedliwić.
Kofeina odwadnia, wyczerpuje zapasy magnezu poprzez podwyższony stan stresu, postarza, niekorzystnie wypływa na serce i układ krwionośny, ale dopiero po całkowitym jej odstawieniu można się o tym przekonać. 🙂
Badania wykazują, ze zmniejsza ryzyko Parkinsona o 30 % ale jakim cudem takie badania jenoznacznie mogą stwierdzić, ze to kofeina zmniejsza? Jak zrobić w takim przypadku grupę kontrolną? Skoro każdy człowiek ma inne geny, żyje w innym środowisku, ma inny system odpornościowy. Nie sposób jest realnie przeprowadzić takich badań. Jak jest ze statystyka, jaka jest powtarzalność takich badań ? Badać można wszystko tak naprawdę i pisać to w artykułach naukowych ponieważ one NIe WYMAGAJĄ powtarzalności takich badań. Statystyka leży. Dopiero od niedawna niektóre prestiżowe magazyny naukowe zaczęły wymagać pełnej statystyki. Więc z tymi badaniami byłabym ostrożna i w cytowaniu ich ? są także zgoła przeciwne badani wskazujące na zły wpływ kofeiny . Także chyba sam musi zdecydować sam jak działa na niego kofeina. Pozdrawiam ?
no i przeciez w tym artykule jest to rowniez napisane.. ze sa plusy ale i minusy… ze wplywa pozytywnie na to i to, ale negatywnie na to i to..